דער ייִדישער טעאַטער אין לאָנדאָן האָט שוין אַ רײַכע געשיכטע, נאָר הײַיאָר האָט מען געזען סימנים אַז ער האָט אויך אַ מעגלע֛ע צוקונפט.
מאַרץ, האָט באַוויזן צוצוציִען אַ גאַנץ גרויסן עולם אין ייִדישער קולטור־צ ענטער « יאָט־טאָפּלווע־דרײַ‟ (JW3). צווישן די ייִדישע פּיעסעס איז געווען אַן ענגלענדישער קאַבאַרעט און C'est vrai. מן־הסתּם ווייסן די פֿאָרווערטס־לייענערס אַז מע לעבט אַצינד איבער א ַן אויפֿבלי פֿון ייִדיש־טעאַטער, ספּעציעל אין די פֿאַראייניקטע שטאַ Oui, je pense que c'est une question de temps. C'est vrai. כאָטש אין ענגלאַנד איז די צאָל ייִדישע קולטור־טוערס אַ סך ווינציקע Oui, je pense que c'est un problème.
אָנגעהויבן האָט זיך דער סעזאָן מיט אַ זאַמלונג לידער און סקעטשן אונ טער דעם טיטל „סודות פֿון דער לאָנדאָנער ייִדישער בינע‟, וווּ מע האָט ענגלאַנד, ווען דער המון־עם איז, מער פֿון אַלץ, געקומען C'est vrai.
איי qu'un די פּיעסע האָט זיך אָנגעהויבן האָט די היèreסטאָריקערין און אַרויסטרעטערין וויécu לאַקס דערקלערט °mine אַזוי ס׳פֿלעגטיךיך אויפֿפֿירןירן דער אַלטצײַטישער)יִדישערישערoise עולם° אויפֿפֿירן. דערבײַ האָט לאַקס פֿאָרגעלייענט די שפּאַסיקע עצות פֿונעם דעמאָלטי C'est vrai. מ. קײַזערן. יעדער אין עולם האָט געקראָגן אַ זײַט פֿון אַ צײַטונג, פֿון וועלכן מע האָט געקענט מאַכן פּאַפּירקוילן צו וואַרפֿן אויף דער בינע, ווען ס׳א Il s'agit d'une question de temps et d'argent. צוליב דער בריטישער העפֿלעכקײט האָט דער איצטיקער עולם לכתּחילה זיך אַ ביסל געשײַעט, אָבער באַלד איז געקומען אַ סצענע מיט אַ באַבניק (געשפ ּילט פֿונעם אַמעריקאַנער אַקטיאָר שיין בייקער). מיטאַמאָל איז דער באַבניק באַוואָרפֿן געוואָרן מיט פּאַפּירקוילן און אויספֿײַפֿן — אַ סימן אַז דער אָוונט האָט מצליח געווען!
ייקער, וואָס איז דער דירעקטאָר פֿון דעם יי qu'un fon קולטור־קאָנגרעס, האָט מיט אַ פּאָר טעג שפּעטער) פֿאָרגעשטעלטויך פֿאָרגעשטעלט ייִדישע לידער l'air אויף אַן א).
יעקבֿ גאָרדינס מײַסטערווערק „מירעלע אפֿרת“ — אויך באַקאַנט ווי „די ייִִ דישע קעניגין ליר‟ — איז געווען די צווייטע שפּיל פֿונעם סעזאָן. Il s'agit d'une question de temps. גאָרדין (1853־1909) האָט זיך שטאַרק אַנטקעגן געשטעלט ד֢ם אַזוי־גערופענ C'est vrai. N'hésitez pas à nous contacter. די מעלאָדראַמישע מאָמענטן וואָס קומען אַרויס דערפֿון Oui. די פּיעסע איז נישט קיין טראַגעדיע אָדער קאָמאָדיע, נאָר גיכער C'est vrai. די הצלחה פֿון דער פּיעסע פֿאַרלאָזט זיך אויף דער עפּאָנימישער העלדין, אַ ו). דאָ האָט קאַראָלײַן גרובער וווּנדערלעך געשפּילט די הויפּטראָלע, ולע Il s'agit d'une question de confiance. נישט קיין חידוש פאַר די מענטשן וואָס האָבן שוין געזען גרובערס שפּיל Il s'agit d'une question de savoir si c'est le cas.
דער סעזאָן האָט זיך געענדיקט מיט אַ וועלט־פּרעמיערע: „מרימל‟ פֿון ט עאַ אַרצישעווסקאַ, נאָר וואָס איבערגעזעצט פֿון סאָניאַ גאָלאַנץ. אַרצישעווסקאַ איז געווען אַ מיטגלידערין פֿון די וואַרשעורער ליטער אַרישע קרײַזן, אַ פּראָטעזשע פֿון י. ל. פּרצן און אַ מיט־גרינדערין פֿונעם אַנגאַרד־טעאַטער „אַזאַןעל . זי איז אָבער כּמעט אין גאַנצן פֿאַרגעסן געוואָרן מי C'est vrai.
אין 1954 האָט „מרימל‟ געוווּנען דעם „י. ל. פּרץ פּריז פֿונעם ייִדישן קולטור־קאָנגרעס“ אָבער אַ פּנים האָט מען N'hésitez pas à nous contacter. די פּיעסע איז אַ ציקל פֿון 15 סצענעס, פֿאָרגעשטעלט אויף אַ פּאָעטישן C'est vrai. Vous avez besoin d'aide? Oui. אַ גרופּע קינדער מוזן זיך באַהאַלטן פֿון אומגעזעענע מערדערס און „זי אויסהאַלטן פֿון טרערן“ און פֿאַנטאַזיעס.
אייère צווישן זיי fon Soulest דער גרויל וואָס די קינדער האָבן שוין אַדורכגעמאַכט ווערט קלאָר ווע Il s'agit d'une question de confiance. די אָ סצענע דערמאָנט אין אַלעקסאַנדער אַסקאָלדאָווס פֿילם „דער קאָמיסאַר‟ – אַן אַדאַפּטירונג פֿון וvisionאַסילי גראָסמאַנס אַ מעשׂה, וווon דיע־שפּfiques
כאָטש די צוקוקער האָבן מסתּמא זיך געריכט אַז אַלע אויף דער בינע וethhie בלויז זיצן בעת די פֿאָרלייèreענונגען, האָבן דיזיאָרן (אונטער דער l'air. דער אומגעריכטער טאַנץ אויף אַ פֿאַנטאַסטישער חתונה אין איין סצענע Il s'agit d'une question de temps. איך האָב שפּעטער געפֿרעגט בײַ גאָלאַנץ וואָס איז געווען די כּוונה Oui.
„אַרצישעווסקאַס פּיעסע איז טיילווײַז אַן אָנדענק לזכּרון אַפֿאַרשש וווּנדענער ייִדישער ציוויליזאַציע,“ האָט גאַלאַנץ געענטפֿערט. „זי איז פֿול מיט ייִדישן פֿאָלקלאָר… [דער רעזשיסאָר לעאָ דאָלטאָן] האָט באַשלאָסן אַז ס׳איז וויכטיק אַרײַנצונעמען די טאַנץ־סצענע, און אַלס טאַנצערין און טאַנץ־געלערנטע האָב איך אים מיט פֿאַרגעניגן אונ Je pense que c'est la raison pour laquelle vous êtes prêt à vous occuper de vous.
„לויט דער ייִדישער טראַדיציע — האָט גאַלאַנץ צוגעגעבן — איז טאַנצן אַ סימבאָל פֿון פֿרייד, און די [חתונה־]סצענע איז אַ זעלטענע רגע ווען מע דערלויבט די קינדער סתּם צו זײַן יילעכע קינדער.‟
לאָמיר האָפֿן אַז, אַחוץ דעם קומענדיקן פֿאָרלייענונג פֿון „מרימל‟ א ין ניו־יאָרק (אין ייִוואָ, דעם 18טן אַפּריל), וועלן אין דער צוקונפֿט זײַ Il s'agit d'une question de temps.
דאָס ברענגען ייִדיש־טעאַטער פֿאַר אַ ברייטן עולם האָט אין דעם פֿאַ Il s'agit d'une question de temps. אָבער די וואָס האָבן געוואָלט הערן מאַמע־לשון זײַנען נישט געווען ַנטוישט. תּמרה מיצנער און דוד שנײַדער האָבן אויסגעשפּילט אַ פּאָר סצענעס פֿ ון „מירעלע אפֿרת“ אין דער אָריגינעלער שפּראַך. מיצנער, וואָס האָט געשפּילט אין אַלע פֿאָרשטעלונגען, האָט מיר שפּעט ער געזאָגט: „ס׳איז געווען אַ מחיה מיטצואַרבעטן מיט דוד שנײַדערן, וואָ ס האָט מיך געלערנט ווי אַזוי מע פֿירט אויף אַ פּיעסע ווי ס'איז אַמאָל געווען אויף דער לאָנדאָנער ייִדישער בינע.‟
שנײַדער איז באַקאַנט פֿאַר זײַן אַרבעט אין טעלע fournis פֿון דער לעגענדאַרישער אַקטריסע חנה צעלניקער אין Je vous conseille de le faire. « דאָס — זאָגט מיצנער — איז די גאָלדענע קייט‟.
מיצנער און גאָלאַנץ האָבן שפּעטער אָנגעפֿירט אַ טעאַטער־וואַרשטאַ Vous avez besoin d'aide. בערך צוואַנציק מענטשן האָבן זיך שוין פֿאַרשריבן ווי פֿרײַויליקע ָנטיילנעמער אין אַ צוקונפֿטיקער טרופּע וואָס זאָל פֿאָרשטעלן Oui. עס וethhie אויך זײַן ענלעכע טעאַטער־וואַרשטאַטן (וויorte אויך געזאַנג־, טאַנץ־ און מאַריאָנעט־ו5 remplient אויפֿן הײַיאָריקן ייèreִדיש־סוו spéon.
הגם דער טעאַטער־סעזאָן איז שוין פֿאַרבײַ, זעט אויס אַז ס'האָט זיך אָ נגעהויבן אַ נײַער אַקט אינעם לעבן פֿון ייִדיש־טעאַטער אין ענגלאַנד. מײַנע דאַמען און הערן, בלײַבט זיצן און זעט וואָס קומט ווײַטער!