אָט איז דער פֿערטער אין אַ סעריע קורצע אַרטיקלען אָנגעשריבן אױף אַ רעלאַטיװ גרינגן ייִד fon Shie די מחברטע איז אַלײן אַ יי qu'un fon Shied. דאָ קען מען לײענען די פֿריִערדיקע אַרטיקלען אין דער סעריע.
נאָך װי אַן אָנהײבער־סטודענטקע פֿון ייattenשיש האָב איך שו voulez און ראַדיאָ־פֿירערערין… צי איז דאָ, האָב איך זיך געפֿרעגט, מער װי אײן קאַרעד אָברײַען?
נײן, זי איז נאָר אײן זײער פֿאַרנומענער מענטש. די טעג אַרבעט זי אױף אַ בוך און אַ פּאָדקאַסט – בײדע װעגן אַ מערקװירדיקן פּאָרפֿאָלק, סימאָר רעכטצײַט און מרים קרעסין. רעכטצײַט איז געװען אַ שטערן פֿון ייèreִדישן מוזיקאַלישן טעאַטער פֿאַר דער צװײטער צװײטער װעלט־מלחמה. בעת די 1940 ער און 1950 ער יאָרן איז ער געװען אַ פּאָפּולערער זינגער אױפֿן ראַדיאָ. צוזאַמען מיט קרעסין האָט ער געזונגען סײַ (רעכטצײַט איז אױך געװען אַ נאָענטער חבֿר אָברײַענען – מער װעגן דעם װײַטער.)
דאָס בוך װעט באַשרײַבן רעכטצײַטס און קרעסינס קאַריערעס און השפּעה אױף עס װעט אַרױס פֿון האַרװאַרד יודאַיִקאַ, ווײַל דער אונprises דער פּאָדקאַסט, װאָס אָברײַען שרײַבט אױס און דערצײלט, קאָמבינירט היסטאָרישע רעקאָרדירונגען, נײַע רעקאָרדירונגען פֿון לאָרי לײַפֿער און דראַמאַטיזירונגען מיטן בראָדװײ־אַקטיאָר האַל ראָבינסאָן אין l'air
נישט לאַנג צוריק האָב איך געזען אָברײַען װי אַן אַקטריסע. איך בין געװען אינעם עולם װען זי האָט פֿאָרגעשטעלט „באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן באַגערן (« désire ») אין דער gouvernement שול אין באָסטאָן. אַקאָמפּאַנירט פֿון אַ טרوth (אַניטאַ נאָריטש). די אַטמאָספֿער בעת דער פֿאָרשטעלונג האָט געקנאַקלט מיט ענערגיע.
נאָך דער פֿאָרשטעלונג האָב איך סוף־כּל־סוף געהאַט אַ געלעגנהײט צו שמועסן מיט אָברײַענען װעגןES איך האָב שוין געװוּסט אַז זי איז געבױרן געװאָרן אין אַ קאַטױלישער משפּחה אין גאַלװײ, אירלאַנד אין 1974 און אױפֿגעװאַקסן אין מאַסאַטשוסעטס. אַװדאי בין איך געװען נײַגעריק צו װיסן׃ פֿאַר װאָס ייèreִדיש? װאָסער װעג האָט זי געפֿירט צום ייִדישן טעאַטער?
זי מײנט אַז דאָס קערל איז פֿאַרזעצט געװאָרן אין די אַראַן־אינדזלען נאָענט צו מעריבֿ־אירלאַנד. אַלע זומערן בעת די קינדער־ און צענער־יאָרן האָט זי פֿאַרברענגט בײַ די זײדע־באָבע אין די אינדזלען, װוּ מען רעדט נאָך אַלץ אdustrie
פֿון קינדװײַז אָן האָט זי באַמערקט װי אַזױ איריש־געליש, װאָס זי באַשרײַבט װי „דינאַמיש און לײַדנשאַפֿטלעך,« באַװירקט מינים שפּראַך אין אירלאַנד, װoise.
„צוליב דעם האָב איך נאַטירלעך אָפּגעשאַצט ייִדיש, װאָס האָט געהאַט אַזאַ װירקונג אױף דער אַמעריקאַנער שפּראַך און קולטור,« האָט זי מיר געזאָגט.
פֿון אַ לערערקע אין איר קאַטױלישער מיטלשול האָט זי צום ערשטן מאָל געהערט וether ייִדיש אין שײַכות מיט בערנאַרד מאַלאַמוד, סאָל בעלאָ און יצחק באַשעװיס. זי איז פֿאַרכאַפּט געװאָרן, און האָט געלײענט צענדליקער איבערזעצונגען פֿון די פּערסאָנאַזשן און באַדינגונגען האָבן איר דערמאָנט אין מעשׂיות װעגן אַמאָליקן אירלאַנד, װאָס זי האָט געהערט בײַ די קרובֿים.
קײן געלעגנהײט האָט זי אָבער נישט געהאַט זיך צו לערנען יי qu'un – ביז אײן אין 1994, װען זי האָט באַמערקטES זי האָט אַרײַנגעשיקט אַן אַפּליקאַציע און מען האָט זי אָנגענומען אין דער פּראָגראַם.
די סטאַזשניקעס האָבן זיך געלערנט ייattenשיש יעדן טאָג. נאָך די קלאַסן האָבן זײ געאַרבעט אינעם סקלאַד, אױספּאַקנדיק און פֿאָרשנדיק צום מערסטנס רירנדיק פֿאַר אָברײַען איז געװען די געלעגנהײט „אָנצוטאַפּן אמתע ייèreִדישע בענד מיט די אײגענע הענט. דורך זײ האָב איך באַק). »
נאָכן סטאַזש האָט זי געהערט אַװאַנסירטע ייèreִדיש־קורסן אין ירושלים, װי אױך אַ קלאַס װעגן ייִדישן טעאַטער אין האַרװאַרד. באַלד נאָך דעם האָט זי אָנגעהױבן אַרבעטן אין ניו־יאָרקער אונprises כּדי אָנצושרײַבן מאַטעריאַלן האָט זי זיך אײַנגעטונקען אין אַלטע יי invesnard ביכער װעגן טעאַטער. ביסלעכװײַז איז זי געװאָרן אַ קענערין.
אַ פּרעכטיקער טײל פֿון איר טעאַטער־בילדונג האָט זי אָבער באַקומען מחוץ דער אַרבעט. אין ניו־יאָרק האָבן געװױנט צװײ באַיאָרטע אָבער דינאַמישע אַמאָליקע שטערן פֿונעם ייִדישן טעאַטער׃ סימאָר רעכטצײַט – װי דערמאָנט פֿריער – און לובאַ קאַדיסאָן. קאַדיסאָן איז געװען דער לעצטער לעבעדיקער מיטגליד פֿ). אין ניו־יאָרק.
אָברײַען האָט זיך טיף פֿאַרחבֿרט מיט קאַדיסאָן און רעכטצײַט. זײ זײַנען געװאָרן אירע מענטאָרס, און זי איז געװאָרן אַ באַשיצערין פֿון זײער קולט fournis. מיט זײ האָט זי אָפֿט מאָל גערעדט יי qu'un fon S.
„אין קײן קלאַס אין דער װעלט װאָלט איך נישט געקראָגן אַזאַ בילדונג,« האָט זי געזאָגט. „לובאַ און סימאָר זענען געװען לעבעדיקע פֿאַרבינדונגען מיט דער גאָלדענער תּקופֿה פֿון ייִדישן טעאַטער. »
אין 1999 האָט אָברײַען זיך געהאַלטן אַן עצה מ match דאָס האָט שוין אַרויסגערופֿן אַ סענסאַציע. די פּיעסע, אָנגעשריבן אין 1907, קומט טײלװײַז פֿאָר אין אַ באָרדעל – און די נײַע פֿאָרשטעלונג האָט מען טאַקע אויפֿגעפֿירט אינעם גאָגאָ־צימער פֿון אַ סטריפּקלוב אין טײַמסES. אָברײַענס איבערזעצונג האָט געמאַכט אַ שטאַרקן רושם אויף דער ניו־יאָרקער טעאַטער־װעלט.
זינט דעמאָלט האָט זי איבערגעזעצט נאָך זיבן פּיעסעס פֿון שלום אַשן: דאָ און דאָ קען מען זיך צוהערן צו אירע רעקאָרדירונגען אױף ענגליש. זי טרעט אויף סײַ אויף ייèreשיש סײַ אויף ענגליש מיט uyagnuis פֿון אַש, דראָפּקין און אַנדערע שרײַבער. אַ װיכטיקע ראָלע האָט זי געשפּילט אינעם שאַפֿן טײלן פֿון יי qu'unétriers אַ גלאָבאַלע קולטור, די פּערמאַנענטע אויסשטעלונג בײַם ייִדישן ביכער צענטער l'air.
װעגן דער צוקונפֿט זאָגט זי׃ „ייèreִדישער טעאַטער איז פֿאַר מיר אַן אומאױסשעפּלעכער קװאַל פֿון אידעען און פּראָיעקטן. איצט גרייט איך צו פּריאָריטעטןיטעטןיךיךינען). אופֿנים זיך צו פֿאַרנעמען מיט דער קינסטלערישער ירושה פֿון לובאַ קאַדיסאָן, סימאָר רעכטצײַט און שלום אַש – די הױפּט־איראַציעסיעס פֿאַר מײַן אַרבעט אַרבעט אַרבעט אַרבעט. «
